Het plan Mariastraat 18-22 lijkt in eerste instantie een goed plan. Er komt weer een winkel in Mariahout en er komen 18 woningen bij. Maar we kunnen dit plan niet los beoordelen, we moeten het zien in het gehele plaatje. Wat is de huidige woningvoorraad in Laarbeek en wat zijn de bouwplannen voor de komende tien jaren. En past dit plan dan bij de behoefte die er is oftewel bouwen we dan voor de juiste doelgroep? Als Partij van de Arbeid vinden wij het belangrijk om een goede afweging te maken voor het algemene belang. Wat willen wij nu voor Laarbeek en wat is de behoefte?
Ik zal proberen het zo goed mogelijk uit te leggen.
Vorig jaar in hebben wij als gemeenteraad de Woonvisie vastgesteld. Met daarin een grens van een betaalbare woning van 255.000 euro. Het college heeft die Woonvisie losgelaten en gaat met een herziening komen, waarover we nog discussie moeten voeren. Maar ondertussen moeten wij wel plannen beoordelen waarbij de grens van een betaalbare woning door het college, zonder toestemming van de Raad, verhoogd is tot 355.000, gelijk met landelijke richtlijnen. Ik heb al vaker uitgelegd en ik val in herhaling, maar 355.000 euro is niet betaalbaar. Niet voor mensen met lage inkomens en ook niet bereikbaar voor de middeninkomens.
Om in aanmerking te komen voor een appartementje in dit plan moet je minimaal een inkomen hebben van 62.000 euro, voor de hypotheek. Dat betekent dat je hier met een modaal inkomen niet kan wonen, bouwen we dan voor de juiste doelgroep?
Juist die starter, de jeugd, onze toekomst van het dorp kan hier niet terecht. Als die groep niet kan kopen, dan moeten ze gaan huren. En laat nu 85% van de huidige voorraad in Mariahout koopwoningen zijn, ook dat zijn feiten waar we mee te maken hebben. Moeten we dan nog meer koop gaan toevoegen?
Voor lage en middeninkomens zouden er voldoende huurwoningen moeten zijn. De landelijke richtlijn is dat 30% van de woonvoorraad moet bestaan uit sociale huurwoningen. Ook in de Woondeal waar onze wethouder zijn handtekening onder heeft gezet is 30% sociale huur het uitgangspunt. Dat hebben we niet in Mariahout, dat hebben we niet in Laarbeek, en met de huidige woningbouwplannen gaat onze gemeente het aandeel van 30% sociale huur zeker niet halen.
Conclusie: Categorie betaalbaar blijkt niet betaalbaar te zijn.
Conclusie: Er wordt niet aan de behoefte van huurwoningen of sociale huurwoningen voldaan.
De uitdaging waar Laarbeek voor staat vraagt om sociale antwoorden. Laarbeek is toe aan een andere koers, waar we bouwen aan bestaanszekerheid. In het bestuursakkoord staat de ongelijkheid bestrijden als hoge prioriteit. Waarom werken we niet toe aan meer balans in de woningvoorraad?
Nog een bezwaar op dit plan is het negatieve financiële resultaat, weliswaar een kleiner negatief resultaat, maar nog steeds gaat er een commerciële partij geld aan deze ontwikkeling verdienen. Een dilemma. Want waar wij als PvdA heus bereid zijn om te investeren in woningbouw, willen wij wel dat het gemeenschapsgeld voor de juiste doelen ingezet wordt. Zodat het een investering wordt voor onze inwoners, in de leefbaarheid van het dorp. En niet dat het terecht komt bij de winst van een projectontwikkelaar.
Je kunt de ruimte maar één keer volbouwen, dan kunnen we het maar beter doen met een visie op de toekomst. Want de ruimte is schaars en vraagt om maximale benutting.
De ongelijkheid neemt toe ook in onze gemeente, wij hebben daar de taak om in te grijpen. Dat vraagt om een gemeente met lef, die moeilijke keuzes niet uit de weg gaat. Wat wij hier in deze raadszaal beslissen heeft direct invloed op de inwoners van Laarbeek. Het kan het verschil maken tussen wel of niet een dak boven je hoofd. Ook als dat betekent dat het helaas langer duurt tot de woningen gebouwd zullen gaan worden. Maar dan zorgen we er wel voor dat er straks voor iedereen huizen beschikbaar zijn.
Linda Engels-Strijbosch, fractievoorzitter
Betoog gehouden in de raadsvergadering van 11 mei 2023.