“Bij de verkiezingen voor de gemeenteraad gaat het meer om de persoon dan om de inhoud”. Dit statement hoor je in de weken voorafgaand aan die verkiezingen aan de lopende band. Maar betekent dat, dat er inhoudelijk niks te kiezen valt en dat er sprake is van een veredelde populariteitspoll?
Onze kranten schrijven dat de gemiddelde inwoner niet veel ‘heeft’ met gemeentelijke politiek. Tegelijkertijd is de kans dat diezelfde inwoner lokale politici in de supermarkt of bij de kapper tegen het lijf loopt vele malen groter dan bij de landelijke kopstukken – al komen die via nieuws en social media weer gemakkelijker de huiskamer en daarmee de privéwereld binnen. Als je om je heen kijkt, lijkt het erop dat de meeste mensen weinig beeld hebben bij wat de gemeenteraad doet en lijkt elk gesprek daarover te gaan over openbaar groen en lokale lasten. Feit is dat openbaar groen slecht een onderdeel is van de leefomgeving en van de invloed die de gemeente daarop heeft. Feit is ook dat de lokale lasten maar een heel beperkt deel vormen van de gemeentebegroting. Het grootste deel (70%) van het gemeentelijk ‘werkbudget’ komt uit Den Haag. Een goede verbinding van raadsleden en wethouders met het ‘Haagse’ is dus ook zo gek nog niet.
Met de komst van de zogenaamde ‘decentralisaties’ in het sociale domein heeft de gemeenteraad er flink wat budget en werk bijgekregen. De ‘zachte’, mensgerichte kant van de begroting is daarmee groter geworden ten opzichte van de ‘harde’, ruimtelijke kant. De Wmo, de Participatiewet en de jeugdzorg zijn in handen gelegd van de lokale overheid in de overtuiging dat gemeenten dichter bij hun inwoners staan dan het Rijk of de Provincie. Ik deel die overtuiging, overigens. Maar we moeten ook vaststellen dat deze beweging gepaard ging met forse bezuinigingen op deze domeinen, want als gemeenten deze taken beter kunnen uitvoeren, kunnen ze dat vast ook goedkoper, was de gedachte in Den Haag… En dat brengt weer met zich mee dat gemeenteraden politieke keuzes zullen moeten maken: hoe worden de schaarse middelen verdeeld? Waarop legt de gemeenteraad de nadruk?
Er valt dus wel degelijk iets te kiezen! Ook in gemeenten, zoals de mijne, waar het sociaal fundament stabiel is en de financiën meer dan op orde zijn. Die keuze gaat uitmaken of uw nieuwe gemeenteraad zal investeren in een toekomstigbestendige gemeenschap, of netjes op de winkel past en lastige keuzes voor zich uitschuift – en alle varianten daar tussenin.
Greet Buter,
PvdA-wethouder in Laarbeek en voorzitter van het gewest Noord-Brabant van de PvdA
